Wprowadzenie
Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD) są coraz częściej omawiane w mediach, jednak wciąż narosło wokół nich wiele mitów i stereotypów. Często prowadzą one do bagatelizowania problemu lub utrudniają osobom chorym sięgnięcie po pomoc. Warto oddzielić fakty od fałszywych przekonań, aby lepiej rozumieć, czym naprawdę jest OCD.
Mit 1: „OCD to po prostu zamiłowanie do porządku”
Jednym z najczęstszych stereotypów jest utożsamianie OCD z pedantyzmem. Rzeczywistość jest dużo bardziej skomplikowana – osoby z OCD mogą odczuwać silną potrzebę kontroli czy czystości, ale nie dlatego, że lubią porządek, lecz z powodu lęku i natrętnych myśli. Rytuały (np. wielokrotne mycie rąk) są próbą obniżenia napięcia, a nie zamiłowaniem do czystości.
Mit 2: „Każdy trochę ma OCD”
Zdarza się, że ludzie żartobliwie mówią o sobie „mam OCD”, gdy np. wolą mieć biurko uporządkowane. To bagatelizuje problem – OCD to poważne zaburzenie lękowe, które może sparaliżować codzienne życie i wymaga specjalistycznej pomocy.
Mit 3: „OCD da się w pełni wyleczyć w kilka tygodni”
Skuteczna terapia wymaga czasu, cierpliwości i systematycznej pracy. Choć pierwsze efekty mogą pojawić się już po kilku miesiącach, u wielu osób proces leczenia trwa dłużej. Ważne, by nie rezygnować, jeśli poprawa nie jest natychmiastowa.
Mit 4: „Leki same rozwiążą problem”
Farmakoterapia bywa ważnym elementem leczenia OCD, ale najlepsze efekty daje połączenie leków z psychoterapią – szczególnie terapią poznawczo-behawioralną z elementami ekspozycji i powstrzymywania reakcji (ERP).
Mit 5: „OCD dotyka tylko dorosłych”
OCD może pojawić się zarówno u dorosłych, jak i u dzieci czy nastolatków. Wczesne rozpoznanie i wdrożenie terapii jest kluczowe, by zapobiec nasilaniu się objawów.
Podsumowanie
OCD to poważne zaburzenie, a nie „dziwne przyzwyczajenia” czy cecha osobowości. Obalanie mitów pomaga lepiej rozumieć osoby zmagające się z OCD, a także zachęca do szukania profesjonalnej pomocy.
Źródła:
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5).
Abramowitz, J. S., & Jacoby, R. J. (2015). Obsessive–compulsive disorder in adults. The New England Journal of Medicine, 373(6).
National Institute of Mental Health (NIMH). Obsessive-Compulsive Disorder.
