Wprowadzenie
Kiedy bliska osoba zmaga się z zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi (OCD), często czujemy bezradność i nie wiemy, jak najlepiej jej pomóc. Wsparcie rodziny i przyjaciół ma ogromne znaczenie w procesie leczenia – może wzmacniać motywację i dawać poczucie bezpieczeństwa. Jak jednak wspierać w sposób, który naprawdę będzie pomocny?
Zrozumieć OCD
Pierwszym krokiem jest zdobycie wiedzy na temat zaburzenia. OCD to nie „dziwne przyzwyczajenia” czy przesadna pedanteria, lecz poważne zaburzenie lękowe. Osoba cierpiąca na OCD nie wykonuje rytuałów dla przyjemności – to próba poradzenia sobie z natrętnymi myślami i silnym napięciem. Zrozumienie tego pomaga patrzeć na bliską osobę z empatią i bez oceniania.
Jak wspierać w codzienności?
Słuchaj bez oceniania – daj przestrzeń do rozmowy, unikaj bagatelizowania problemu („to tylko Twoje fanaberie”).
Unikaj wzmacniania kompulsji – choć może kusić, by „pomóc” np. sprawdzając zamki zamiast bliskiego, takie działania utrwalają zaburzenie.
Zachęcaj do profesjonalnej pomocy – delikatnie wspieraj decyzję o terapii lub konsultacji psychiatrycznej.
Okazuj cierpliwość – proces zdrowienia bywa długotrwały, a nawroty są częścią leczenia.
Czego unikać?
Krytykowania czy wyśmiewania zachowań związanych z OCD.
Presji w stylu „po prostu przestań tak robić”.
Przejmowania pełnej odpowiedzialności za codzienne trudności osoby z OCD.
Wsparcie dla wspierających
Warto pamiętać, że bycie blisko osoby z OCD także bywa obciążające. Rodziny często doświadczają stresu i poczucia bezsilności. Dlatego ważne jest, aby również zadbać o siebie – skorzystać z grup wsparcia, konsultacji z terapeutą czy literatury na temat OCD.
Podsumowanie
Najważniejszą rolą bliskich jest towarzyszenie i wspieranie osoby z OCD w procesie leczenia, bez oceniania i bez wzmacniania objawów. Empatia, cierpliwość i zachęcanie do profesjonalnej terapii mogą znacząco ułatwić drogę do poprawy jakości życia.
Źródła:
Abramowitz, J. S., McKay, D., & Storch, E. A. (2017). The Wiley Handbook of Obsessive Compulsive Disorders. Wiley-Blackwell.
American Psychiatric Association. (2022). Understanding Obsessive-Compulsive Disorder.
National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Guidelines for OCD.
